Ποια είναι η αποτελεσματικότητα επί διαφόρων παθολογικών καταστάσεων σε σχέση με τα σκευάσματα με πολυβιταμινες; Ας εξετάσουμε μερικές περιπτώσεις.

 

Λίγες δοκιμές έχουν ασχοληθεί με την αποτελεσματικότητα της χρήσης συμπληρωμάτων πολυβιταμινών/μεταλλικών στοιχείων στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών στο γενικό πληθυσμό των Ηνωμένων Πολιτειών. Μια δοκιμή σε Κινέζους με κακή διατροφή έδειξε ότι η λήψη συμπληρωμάτων με συνδυασμένο β-καροτένιο, βιταμίνη Ε και σελήνιο μείωσε τη συχνότητα εμφάνισης και τη θνησιμότητα από καρκίνο του στομάχου και τη συνολική θνησιμότητα από καρκίνο. Σε μια γαλλική δοκιμή, ο συνδυασμός βιταμίνης C, βιταμίνης Ε, β-καροτίνης, σεληνίου και ψευδάργυρου μείωσε τον κίνδυνο καρκίνου στους άνδρες αλλά όχι στις γυναίκες. Κανένα καρδιαγγειακό όφελος δεν ήταν εμφανές και στις δύο δοκιμές. Η χρήση πολυβιταμινούχων/μεταλλικών συμπληρωμάτων δεν είχε κανένα όφελος για την πρόληψη του καταρράκτη. Ο ψευδάργυρος/αντιοξειδωτικά είχαν οφέλη για την πρόληψη της προχωρημένης ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας σε άτομα υψηλού κινδύνου για τη νόσο. Με λίγες εξαιρέσεις, ούτε η β-καροτίνη ούτε η βιταμίνη Ε είχαν οφέλη για την πρόληψη του καρκίνου, των καρδιαγγειακών παθήσεων, του καταρράκτη και της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Η λήψη συμπληρωμάτων β-καροτίνης αύξησε τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα σε καπνιστές και άτομα που εκτέθηκαν στον αμίαντο. Το φυλλικό οξύ μόνο του ή σε συνδυασμό με βιταμίνη Β12 ή/και βιταμίνη Β6 δεν είχε σημαντικές επιπτώσεις στη γνωστική λειτουργία. 

 

Το σελήνιο μπορεί να προσφέρει οφέλη για την πρόληψη του καρκίνου αλλά όχι για την πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων. Το ασβέστιο μπορεί να αποτρέψει την απώλεια οστικής πυκνότητας σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και μπορεί να μειώσει τα σπονδυλικά κατάγματα, αλλά όχι τα μη σπονδυλικά κατάγματα. Τα στοιχεία υποδηλώνουν δοσοεξαρτώμενα οφέλη της βιταμίνης D με/χωρίς ασβέστιο για τη διατήρηση της οστικής πυκνότητας και την πρόληψη κατάγματος ισχίου, μη σπονδυλικού κατάγματος και πτώσεων. Παράλληλα δεν έχει βρεθεί σταθερό μοτίβο αυξημένων δυσμενών επιδράσεων των συμπληρωμάτων πολυβιταμινών/μετάλλων εκτός από το κιτρίνισμα του δέρματος από το β-καροτένιο.

Η χρήση πολυβιταμινών/μεταλλικών συμπληρωμάτων μπορεί να αποτρέψει τον καρκίνο σε άτομα με κακή ή μη βέλτιστη διατροφική κατάσταση. Η ετερογένεια στους πληθυσμούς της μελέτης περιορίζει τη γενίκευση στον πληθυσμό των Ηνωμένων Πολιτειών. Τα συμπληρώματα πολυβιταμινών/μεταλλικών συστατικών δεν προσέφεραν κανένα όφελος στην πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου ή του καταρράκτη και μπορεί να αποτρέψουν την προχωρημένη εκφύλιση της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με την ηλικία μόνο σε άτομα υψηλού κινδύνου. Η συνολική ποιότητα και ποσότητα της βιβλιογραφίας για την ασφάλεια των πολυβιταμινών/μεταλλικών συμπληρωμάτων είναι περιορισμένη.

 

Πηγή: "Multivitamin/mineral supplements and prevention of chronic disease."
Huang HY, Caballero B, Chang S, Alberg A, Semba R, Schneyer C, Wilson RF, Cheng TY, Prokopowicz G, Barnes GJ 2nd, Vassy J, Bass EB - Evidence Report/technology Assessment, 01 May 2006, (139):1-117 - PMID: 17764205